عکاسی روایی (Narrative Photography) یکی از شاخههای مهم و تأثیرگذار عکاسی است که در آن عکسها برای روایت یک داستان یا انتقال یک پیام خاص به کار میروند. در ادامه، بر اساس منابع معتبر انگلیسی، مروری جامع بر عکاسی روایی خواهیم داشت.
🎞️ تعریف عکاسی روایی
عکاسی روایی، به شاخهای از عکاسی گفته میشود که در آن تصاویر به گونهای ثبت میشوند که گویی بخشی از یک داستان هستند یا خود داستانی را بازگو میکنند. این روایت ممکن است از طریق یک عکس منفرد یا مجموعهای از عکسها ارائه شود.
🔹 منبع: Paul Frosh, “The Image Factory: Consumer Culture, Photography and the Visual Content Industry,” 2003.
📸 ویژگیهای کلیدی عکاسی روایی
۱. داستانمحور بودن (Story-Centered):
هر عکس یا مجموعهای از عکسها دارای آغاز، میانه و پایان داستان هستند.
۲. احساس و فضای قوی (Emotion & Atmosphere):
عکاس تلاش میکند احساسی خاص (غم، شادی، تنهایی و…) را به مخاطب منتقل کند.
۳. جزئیات بصری (Visual Cues):
عناصر درون عکس مانند نور، زاویه دوربین، ترکیببندی و لباس شخصیتها به فهم داستان کمک میکنند.

انواع عکاسی روایی
۱. روایت مستند (Documentary Narrative):
داستانهایی واقعی درباره زندگی انسانها یا وقایع تاریخی.
۲. روایت مفهومی (Conceptual Narrative):
تصاویر ساختگی که داستانی خیالی یا ایدهای فلسفی را دنبال میکنند.
۳. روایت شخصی (Personal Narrative):
عکسهایی که داستان زندگی یا تجربیات فردی عکاس را بازگو میکنند.
تکنیکهای رایج در عکاسی روایی
استفاده از ترکیببندی روشمند برای هدایت چشم مخاطب.
بهرهگیری از رنگ و نور برای ایجاد حس خاص.
انتخاب لحظه دقیق (Decisive Moment) برای ثبت حس داستانی.
طراحی مجموعهای از عکسها با توالی زمانی یا احساسی.
روش عکاسی روایی
عکاسی روایی (Narrative Photography) یکی از شیوههای هنری در عکاسی است که هدف آن روایت یک داستان از طریق تصاویر است. برخلاف عکسهای خبری یا تبلیغاتی که ممکن است صرفاً اطلاعرسانی یا ترغیب به خرید را دنبال کنند، در عکاسی روایی تمرکز بر بازگو کردن یک روایت از طریق انتخاب دقیق سوژه، فضا، نور، رنگ و لحظه است.
این سبک میتواند به صورت یک عکس منفرد با بار داستانی قوی یا مجموعهای از عکسها باشد که در کنار هم داستانی را شکل میدهند. عناصر بصری مانند چیدمان اشیا، حالات چهره، محیط اطراف، و حتی نوع لباسها نقش مهمی در رساندن پیام دارند.
عکاس روایی معمولاً همچون یک نویسنده یا کارگردان عمل میکند؛ او باید قبل از عکاسی به روایت خود فکر کند، گاهی سناریو طراحی کند، یا در موقعیتهای واقعی داستانهایی را کشف و ثبت کند. این سبک در پروژههای مستند، هنری، اجتماعی یا حتی شخصی کاربرد زیادی دارد و اغلب با عواطف و احساسات بیننده درگیر میشود.
در نهایت، هدف این روش نه فقط زیبایی بصری، بلکه درگیر کردن مخاطب با معنا و عمق داستان است.
📚 منابع:
Wells, Liz.
Photography: A Critical Introduction
Routledge, 5th Edition, 2015.
Barthes, Roland.
Camera Lucida: Reflections on Photography
Hill and Wang, 1980.
https://us.macmillan.com/books/9780374532338/cameralucida